Coaching Kryzysowy (ang. Crisis Coaching), jest autorską metodą IPTK wykorzystywaną do pracy z osobami w lekkim i średnim kryzysie. Nazwa wzięła się z połączenia dwóch modeli pracy.
- Pierwszy, zaczerpnięty został z interwencji kryzysowej, dzięki czemu możliwe jest skuteczne oddziaływanie na osobę znajdującą się w lekkim i średnim kryzysie psychologicznym.
- Drugi model pracy, zaczerpnięty został z metody coachingowej.
Ważne by zrozumieć, że coaching kryzysowy, to NIE jest pomoc osobie w kryzysie metodami coachingowymi.
Praca metodami czysto coachingowymi, jest nieskuteczna (a bywa nawet szkodliwa) w przypadku osób w kryzysie, ponieważ ta pozbawiona jest dostępu do swoich zasobów. A coaching klasyczny stworzony został właśnie do pracy z osobami w pełnym dostępie do zasobów.
Połączenie Coachingu i Kryzysu – czyli Coaching Kryzysowy — daje możliwość pracy z osobami znajdującymi się w lekkim lub średnim kryzysie, nie tylko nad tym, by z kryzysem sobie poradzili, ale również nad tym, by wykorzystali kryzys do własnego rozwoju i wzmocnili swoją wewnętrzną siłę. Aby jednak do tego mogło dość, należy w prawidłowy sposób przeprowadzić proces pracy z klientem, który składa się dwóch głównych faz (rys. 1).
I. Pracę z klientem rozpoczyna się od rozpoznania jego stanu oraz określeniu (zdiagnozowaniu) czy mamy do czynienia z osobą w kryzysie oraz jak głęboki jest to kryzys. To pozwala dobrać odpowiednią formę pracy. Jeżeli jest to klient w kryzysie, w pierwszej kolejności należy skupić się na tym, by pomóc mu z tym kryzysem sobie poradzić. Do tego niezbędne są metody pracy stosowane w interwencji kryzysowej. Zostały one bowiem opracowane w taki sposób, by zmaksymalizować skuteczność oddziaływania na osobę w kryzysie.
Dzięki nim wiemy, jak należy komunikować się z osobą w kryzysie, jaka postawa, metody i narzędzia pracy będą skuteczne. W przypadku klientów w kryzysie ważne jest dostosowanie się do ich stanu i specyfiki funkcjonowania charakterystycznej dla stanu kryzysu. W innym przypadku, praca z nim może okazać się po prostu nie skuteczna lub wręcz szkodliwa.
Nie możemy stawiać na równi osoby w normie psychologicznej i osoby, która znajduje się w stanie kryzysu emocjonalnego. Ich funkcjonowanie, zdolność odpowiadania na pytania, kreatywność, stan emocjonalny znacznie się różnią się między sobą. Dlatego wchodząc w interakcję z osobą w kryzysie, musimy uwzględnić to, że ona czuje się i funkcjonuje inaczej, niż wtedy gdy jest w normie psychologicznej.
Zastosowanie odpowiednich metod i strategii pracy umożliwia klientowi stopniowe wracanie do równowagi, czyli do stanu funkcjonowania sprzed kryzysu. Odzyskuje tym samym, istotny dla jakości pracy, pełny dostęp do swoich zasobów.
II. W tym momencie proces pracy płynnie zaczyna przechodzić w drugą fazę. Jest nią praca metodami coachingowymi. W tej fazie odwołujemy się do zasad, narzędzi i umiejętności wykorzystywanych w coachingu klasycznym.
Coaching klasyczny jest bardzo wymagający pod względem poznawczym. Wymusza na kliencie uruchomienie kreatywności, wychodzenia ze strefy komfortu, uruchomienia wieloaspektowego spojrzenia na to samo zagadnienie, często również konfrontuje klienta z niewygodnymi lub trudnymi pytaniami. Dlatego praca metodami coachingowymi jest możliwa i staje się skuteczna dopiero wtedy, gdy pozwala na to stan klienta.
Efekty jakie w jej wyniku można uzyskać z klientem są warte wysiłku. Uruchamia ona bowiem zupełnie nowe spojrzenie na doświadczenie kryzysowe, pozwalając na czerpanie siły z kryzysu. To, co stanowiło trudność nie do zniesienia, zaczyna stawać się trampoliną do rozwoju i wzrostu dla klienta.
Rys. 1 Dwie fazy pracy w coachingu kryzysowym
Nauka coachingu kryzysowego, wymaga zatem opanowania dwóch różnych rodzajów wiedzy, umiejętności i zasad.
- Jedna zakorzeniona w interwencji kryzysowej. Istotą niej jest zrozumienie czym jest kryzys, w jaki sposób przebiega, jak go rozpoznawać, jak funkcjonuje osoba w kryzysie, jak należy z nią postępować, jak przebiega proces pracy z taką osobą, jakich narzędzi należałoby stosować.
- Drugi rodzaj wiedzy, umiejętności dotyczy pracy coachingowej. Zasad jakie w nim obowiązują, sposobu prowadzenia sesji coachingowych, umiejętności zadawania pytań i podążania za klientem oraz tego jak motywować, inspirować i prowokować go do spojrzenia w nowy, budujący sposób na doświadczony kryzys
zgodnie z założeniami i według IPTK Instytut Pozytywnej Terapii Kryzysu ( Akademia Coachingu Kryzysowego)
