Różnimy się od siebie dużo bardziej, niż większość z nas sądzi. Z powodu genetycznych różnic w podstawowych pragnieniach, nie ma dwóch ludzi, którzy doznawaliby określonego pragnienia dokładnie w taki sam sposób.
Ponieważ pragnienia mają swoje źródło w genach, zwykle nasze podstawowe cele nie zmieniają się w ciągu całego życia.
Zasadniczo wciąż pragniemy tych samych rzeczy:
- Ciekawskie dzieciaki staja się ciekawymi świata nastolatkami, a te – żądnymi wiedzy dorosłymi.
- Ludzie lubiący jeść, przez całe życie walczą z nadwagą
- Ci, którym przez całe życie sprawiało przyjemność planowanie i organizowanie, nadal będą to lubić, gdy dorosną, tylko w innych obszarach.
Czy to, że 16 podstawowych pragnień jest zdeterminowane genetycznie, oznacza, że podstawowe zręby naszej osobowości są ukształtowane już w chwili narodzin? I tak i nie!
Otóż na nasze najważniejsze pragnienia i sposób ich realizowania mają wpływ nie tylko geny. Wpływ czynnika genetycznego zapewnia jednak znaczącą stabilność.
Istnieją jeszcze inne przestrzenie mające olbrzymi wpływ na nasze 16 pragnień:
- Kultura,
- Religia,
- Wychowanie,
- Doświadczenia,
- Przekonania
Według Jamesa i McDougalla pragnienia pojawiają się automatycznie, ale sposób ich realizacji zależy od kontekstów i środowiska. Na przykład rodzice instynktownie kochają swoje dzieci, ale to, jak wyrażają miłość i jak wychowują swoje potomstwo, zależy od kultury w jakiej żyją i od wyuczonych nawyków, mniej zaś od instynktów.
Orientacja na osiągnięcia (element pragnienia władzy) to dobry przykład wpływu kultury na podstawowe pragnienie. Uczniowie w Stanach Zjednoczonych są opóźnieni w stosunku do swoich kolegów na Taiwanie czy Japonii, już w momencie rozpoczęcia nauki. Wyniki standardowych testów osiągnięć wskazują, że Japończycy znacznie wyprzedzają ich w matematyce czy umiejętności czytania.
Co decyduje o tym, że japońscy uczniowie są tak bardzo nastawieni na sukces? Według niektórych specjalistów, sprawia to znaczenie, jakie w kulturze japońskiej przywiązuje się do wyższego wykształcenia.
- Czy jakieś społeczeństwa są bardziej zorientowane na prestiż i status?
- Czy są społeczeństwa idealistów?
Niektórzy specjaliści uważają, że tak.
- Większość psychoanalityków twierdzi na przykład, że kulturowe różnice w wychowaniu dzieci maja istotny wpływ na poziom niepokoju u dorosłych, a tym samym na pragnienie spokoju.
Jedno z bardziej znanych badań, którego wynik potwierdził tę hipotezę, przeprowadzone zostało przez ekspertaod spraw edukacji, Johna Waitinga, wcześniej profesora Harvardu, oraz byłego profesora z Yale, Irvinga Childa. Przestudiowawszy wyniki badań antropologicznych nad 75 kulturami, badacze ci stwierdzili, że poziom niepokoju i lęku doświadczanego przez dorosłych, wyraźnie zależy od przyjętych w danej społeczności metod wychowawczych.
- Niektórzy specjaliści uważają, że najszybszym sposobem, na wzmocnienie, czy osłabienie jakiegoś pragnienia czy potrzeby, jest zbadanie związanych z nimi przekonań.
Albert Ellis, jeden z twórców terapii poznawczej, wysunął koncepcję przekonań związanych z „koniecznością” – Na przykład przekonanie, że „wszystko musi leżeć na swoim miejscu” wzmacnia podstawowe pragnienie porządku
Podobnie działa przekonanie, że „należy działać zgodnie z regułami” – Według Ellisa, jesli pragnienie porządku staje się tak silne, że zaczyna być powodem problemów życiowych, tak, jak skłonność do kompulsywnego sprzątania – należy podważyć przekonanie o konieczności, sugerując, że są one irracjonalne. Ellis powołuje się na wiele przypadków klinicznych, że jego terapia pomogła pacjentom radzić sobie z podobnymi problemami.
- A jak jest u konkretnych osób? To bardzo złożony temat i nie ma na niego jednoznacznej odpowiedzi.
Podstawowe pragnienia maja podłoże ewolucyjne, ale są w bardzo istotny sposób modyfikowane przez kulturę, nawet do kilku pokoleń wstecz. Mechanizm tego wpływu nie został jeszcze dokładnie wyjaśniony, choć obecnie epigenetyka, psychogenealogia, fizyka kwantowa, psychobiologia, już coraz wiecej rozjaśniaja te tematy.
O tym, czego pragniemy, decydują geny, lecz w jaki sposób zrealizujemy nasze pragnienia, to w dużej mierze jest zależne od środowiska i doświadczeń życiowych. Szczególnie w pierwszych 7 latach życia. Kolejne lata umacniają tendencje osobiste, mające genetyczną stabilność.
W każdym wieku warto poznać swoje wewnętrzne motywy, bo to one dają nam napęd i działają jak Wewnętrzny Mentor. Prowadzą nas przez Życie i idąc w zgodzie z nimi, jest nam lżej i szybciej odkrywamy nasze mocne strony, talenty i obszary motywacji.
Badanie wewnętrznych motywatorów RSMP można zrobić już od 12 roku życia. Zapraszam.
Badania dla dorosłych – od 18 r. życia
